Konsultacje psychologiczne są formą kontaktu obejmującymi kilka pierwszych sesji. Pozwalają na zapoznanie się z trudnościami Pacjenta, z tym, co chciałby zmienić, co go niepokoi, ale także daja możoliwość zobaczenia zasobów i silnych stron Pacjenta.
W czasie sesji konsultacyjnych psycholog stara się jak najdokładniej poznać Pacjenta, w różnych obszarach jego życia. Zadaniem specjalisty jest wtedy uważne słuchanie odpowiedzi na zadawane pytania dotyczące różnych sfer życia Pacjenta, sposobów widzenia i rozumienia rzeczywistości, samego siebie czy innych osób. W efekcie możliwe staje się dobranie odpowiedniej formy pomocy psychologicznej, np.: interwencji kryzysowej, psychoterapii czy innej formy wsparcia psychologicznego.
Pierwszym krokiem jest zebranie informacji o doświadczanych trudnościach czy problemach, które są powodem zgłoszenia się do specjalisty, oczekiwań i wyobrażeń wobec rozmowy, itd. Następnie – co bardzo ważne – specjalista prosi o opowiedzi na pytania co, do funkcjonowania Pacjenta, np.: w relacjach z innymi ludźmi (rodzina, przyjaźnie, związki), w obszarze pracy, czasu wolnego, podejmowanych aktywności, radzenie sobie z emocjami, radzenia sobie ze stresem, itp. Po zebraniu pełnego wywiadu psycholog omawia z Pacjentem wrażenia diagnostyczne oraz możliwości podjęcia terapii.
Efektem części konsultacyjnej nie zawsze jest zalecenie rozpoczęcia psychoterapii. Proces konsultacji psychologicznych, oprócz postawienia rozpoznania, ma też na celu zbadanie motywacji oraz oczekiwań Pacjenta odnośnie leczenie. Psychoterapeuta prowadzący konsultacje może pomóc w określeniu celów terapii, a jeśli zaistnieje taka potrzeba zaleci konsultację , np. z lekarzem psychiatrą, neurologiem, endokrynologiem, dietetykiem czy innym specjalistą.